plantaardig Archieven

Ah, het leven van de bewuste consument – waarin je dertig verschillende termen naar je hoofd geslingerd krijgt en geen idee hebt wat nou wat betekent. Twee van dit soort termen zijn veganistisch (ook wel vegan) en plantaardig. Ze worden vaak gebruikt om hetzelfde aan te duiden: een dieet dat alle dierlijke producten vermijdt. Een veel voorkomende vraag is dan ook “Wat is het verschil tussen vegan en plantaardig?” Hier ga ik je vandaag het antwoord op geven! Op de oppervlakte lijken deze twee namelijk heel erg op elkaar. In wezen zit er daadwerkelijk een verschil in. Wat is het verschil tussen vegan en plantaardig? Een veganist vermijdt dierlijke producten in de gehele manier van leven. Iemand met een plantaardig dieet vermijdt ook dierlijke voedingsmiddelen, maar er wordt niet gelet op het gebruik van dierlijke producten in bijvoorbeeld cosmetica en kleding. Nu zijn er, zoals altijd, wel wat nuances aan te brengen – het is hier niet mee gedaan. Welke dat dan precies zijn vind je hieronder. Wat Is Vegan? Een veganist is iemand die, zover mogelijk, het gebruik van dieren vermijdt (1). Dit kan onder andere zijn in het eten, maar ook in verzorgingsproducten, kleding of meubels. Vaak kiest iemand voor veganisme niet alleen voor de eigen gezondheid, maar voornamelijk uit bezorgdheid voor de dieren en het milieu. Het komt naar boven in eetpatronen, maar ook politiek en ethiek. Veganisme wordt dan ook vaak gezien als een idealisme waar een bepaald eetpatroon uit voortvloeit. Het is de overtuiging dat dieren evenveel bestaansrecht hebben als mensen en met respect behandeld moeten worden. Wat Is Plantaardig? Hier wordt het allemaal iets gecompliceerder. Het is namelijk zo dat de term plantaardig veel verschillende dingen betekend voor verschillende personen. Laten we maar gewoon beginnen met het bepalen van een definitie en vanuit daar de nuances bekijken. Volgens de website Happy Herbivore betekent ‘plantaardig’ dat iemand alleen plantjes eet en dus geen dierlijke producten zoals melk, vlees of gelatine consumeert (2). In deze zin is het dus praktisch gelijk aan een veganistisch dieet. Omdat er bij een plantaardig dieet alleen gekeken wordt naar het eetpatroon is het verder eigenlijk volledig gescheiden van dierenleed of het milieu. De enige motivatie om dierlijke producten niet te eten is de gezondheid. Echter, sommigen vinden een plantaardig dieet één waar voornamelijk plantjes worden gegeten, hoewel ze soms ook kaas, ei of zelfs vlees kunnen eten. Andere noemen het een plantaardig dieet wanneer er alleen plant wordt gegeten. Verder zul je mensen met een veganistische levensstijl regelmatig horen zeggen dat ze plantaardig eten. De reden hiervoor is dat de afgelopen jaren het woord ‘veganist’ veel negatieve associaties bij mensen opbrengt. Op het moment dat ik iemand vertel dat ik vegan eet, wordt er al gauw verwacht dat ik binnen nu en twee seconden zal beginnen met schreeuwen, ongeacht wat ze zeggen. Om dit te voorkomen, en vrienden te behouden, zullen veel dus de term plantaardig gebruiken. Wat Is Het Verschil Tussen Veganistisch en Plantaardig? Plantaardig en vegan worden vaak gebruikt om hetzelfde aan te duiden, hoewel de twee termen per definitie anders zijn. Waar een veganist dierlijke producten en het gebruik van dieren in de gehele levensstijl mijdt, geldt dit voor iemand die plantaardig eet niet. Zij vermijden dierlijke producten alleen in het eten, maar zullen wel leer dragen en eventueel verzorgingsproducten gebruiken die getest zijn op dieren. Even heel zwart/wit ziet het er dus zo uit: De reden hiervoor is dat beide verschillende motivaties hebben om voor het eetpatroon/levensstijl te kiezen. Een veganist kiest hier namelijk voor, omdat ze dierleed willen voorkomen en vaak ook het milieu een handje willen helpen. Iemand met een plantaardig dieet zal hier voor kiezen vanwege gezondheidsreden. Iets wat voor een veganist dan weer niet per sé geldt – je kunt vegan zijn en al het ijs, chips en pizza naar binnen werken wat je hartje begeert. De motivatie en het gedrag wat hieruit voortvloeit is dus het daadwerkelijke verschil. Om het iets verwarrender te maken: een vegan eetpatroon kan dan wel weer verwijzen naar een plantaardig dieet. Zoals eerder gezegd zijn de manier van eten voor allebei deze diëten namelijk bijna hetzelfde. Echter kan een plantaardig dieet nog steeds dierlijke producten bevatten, al dan niet in kleine mate. Een vegan dieet schrapt dit volledig. Het Verschil Plantaardig, Vegan en Whole-Foods Plant Based? Om dit allemaal nog een stapje verder te brengen is er ook nog een derde optie: een whole-food plant based diet. Dit eetpatroon focust zich op zo min mogelijk bewerkt voedsel en een plantaardig eetpatroon (3). Als gevolg zal iemand die op deze manier eet geen (of zo min mogelijk) dierlijke producten eten, maar ook geen oliën, eiwit poeders of suiker. Hetgeen wat dus voornamelijk gegeten zal worden is fruit, groente, bonen, granen, noten en zaden. Verder is voor dit dieet ook de kwaliteit van het eten erg belangrijk. Voornamelijk biologisch en lokaal geproduceerd voedsel dus. In het kort – waar een veganist alle ongezonde producten naar binnen kan werken, zal iemand met een plantaardig dieet dit zo min mogelijk doen. Iemand met een whole-food plant based eetpatroon gaat nog een stapje verder en zal alle bewerkte producten zoals olie, witte rijst en suiker niet eten. Het stukje whole foods is hier dan ook hetgeen wat het verschillend maakt van alleen plantaardig: hoewel olijfolie wel een plantaardig voedingsmiddel is, is het geen plant zoals olijven zelf dit zijn. Naast het eetpatroon is er ook een verschil in motivatie.Om het iets overzichtelijker te maken hieronder een tabelletje op basis van de motivatie (de reden dat iemand voor dit eetpatroon of manier van leven kiest) en het gedrag (op welke manier ze dit doen). Soort Motivatie Gedrag Vegan Vermijden van dierenleed (en vaak het milieu) Vermijd alle dierlijke producten in hun gehele leven.Plant based diet Gezondheid (of de eerste stappen naar veganisme) Verminderd (en vaak vermijdt volledig) dierlijke en typisch ongezonde producten. Maakt wel gebruik van oliën en andere bewerkte zoals witte rijst. Whole-foods plant based Gezondheid Verminderd (en vaak vermijdt volledig) dierlijke producten. Maakt geen gebruik van bewerkte producten, maar kiest voor zoveel mogelijk ongeraffineerd voedsel. Kan je én veganist zijn én whole-foods plant based eten? Jazeker! Het komt zelfs veel voor. Veel veganisten kiezen voor de manier van leven voor alle redenen: het voorkomen van dierenleed, het milieu én de gezondheid. Zij zullen dus zoveel mogelijk ‘hele’ plantjes eten en daarnaast ook dierlijke producten in hun make up of kleding vermijden. Wanneer je dus lief voor jezelf, de dieren en de wereld om je heen wilt zijn, is een whole-food plant based eetpatroon binnen een vegan levensstijl je beste optie.