melkzuur Archieven

Als veganist ben je waarschijnlijk wel in de gewoonte geraakt om elk etiket dat je tegenkomt te lezen. Gelukkig zijn de meeste dierlijke ingrediënten te herkennen zonder al teveel moeite. Maar, helaas zijn er ook zat ingrediënten waar dat een stuk moeilijker is. Eén daarvan is melkzuur. In deze blog vertel ik je alles over wat melkzuur is en of het vegan is. Is melkzuur vegan? Ja, het meeste melkzuur is vegan. Melkzuur komt van nature voor in gefermenteerde producten en kan om die reden dierlijk en plantaardig zijn. Echter, het melkzuur dat in de voedingsindustrie wordt gebruikt als toevoeging is altijd van plantaardige bron. Wat Is Melkzuur? Melkzuur is een organische stof welke ontstaat door verschillende biologische processen, waaronder fermentatie. Het heeft een aantal namen, zoals bijvoorbeeld het Engelse “lactic acid” of het E-nummer E270. Melkzuur kan als vast of vloeibare vorm voorkomen. Aangezien het woord “melk” voorkomt in de naam gaan vele ervan uit dat het stofje niet vegan is. Echter is dit niet helemaal juist. De benaming heeft namelijk meer te maken met hoe het ontdekt is dan wat er daadwerkelijk in zit. In 1780 ontdekte de Zweed Carl Scheele het stofje in melk dat over datum was. Wanneer dit gebeurt fermenteert de melk en worden de suikers (lactose) afgebroken. Hoewel dierlijke suikers in de melk er toen voor gezorgd hebben dat melkzuur ontstond gebeurd het zeker niet alleen in dierlijke producten. Sterker nog – elke vorm van koolhydraten kan omgezet worden in melkzuur. Melkzuur komt dus van nature voor in veel producten zoals bier, kimchi of yoghurt. Het is daarom geen goede indicator of iets vegan is of niet. Benieuwd of bier vegan is en hoe je erachter komt of jouw favoriete biertje geschikt is voor veganisten? Hier heb ik al eerder een blog over geschreven! Deze vind je hier: Is Bier Vegan? Wanneer een product niet van nature melkzuur bevat, kan het als ingrediënt toegevoegd zijn door de producent. In dit geval wordt het vaak gebruikt als conserveringsmiddel om de houdbaarheid te verbeteren, of om een product zuurder te laten smaken. Denk bij dit laatste bijvoorbeeld aan zuurdesembrood. Het omzetten van koolhydraat naar melkzuur wordt gedaan door bacteriën. Maar laat hier geen verwarring over ontstaan – bacteriën horen niet bij het dierenrijk. Het zijn eencellige organismen, welke geen pijn kunnen voelen. Hierdoor is het eten van bacteriën of producten gemaakt met behulp van bacteriën gewoon vegan. Let op! Voor volwassenen heeft melkzuur geen bijwerkingen. Echter, voor baby’s of zuigelingen kunnen de varianten D- en DL melkzuur gevaarlijk zijn. Dit komt omdat de lever nog niet in staat is om deze vormen juist te verwerken. Hoe Wordt Melkzuur Gemaakt? Het melkzuur dat wordt gebruikt voor commerciële doeleinden in de voedingsindustrie wordt gemaakt door het fermenteren van plantaardige producten, zoals bijvoorbeeld melasse of zetmeel. Zoals hierboven besproken komt melkzuur ook van nature voor in dierlijke producten, zoals yoghurt gemaakt van koeienmelk, maar hier wordt het door de voedingsindustrie niet uit gewonnen. Ook wordt melkzuur gemaakt in de dikke darm van dieren (dus ook mensen!), maar nogmaals, dit melkzuur wordt niet gebruikt voor commerciële doeleinden. Kleine overwinning voor alle veganisten. 😉 De reden dat melkzuur alleen uit plantaardige bronnen wordt gewonnen is simpel. Plantaardige producten als suiker zijn nu eenmaal goedkoper dan dierlijke producten. Ook rotten ze minder snel, wat bevorderlijk is voor het fermentatieproces. Let op! Zogenaamde “starters” die gebruikt worden om zelf yoghurt mee te maken kunnen wel komen van dierlijke producten. Als dit zo is, zal het vaak op de verpakking staan. Staat er niets op, neem dan contact op met de producent. Alleen dan kun je er 100% zeker van zijn dat het product vegan is. Als je graag zelf yoghurt maakt, kun je online ook makkelijk vegan starters vinden. Eén hiervan vind je hier. Waar Wordt Melkzuur Voor Gebruikt? Melkzuur heeft vele toepassingen. Niet alleen in de voedingsindustrie, maar ook cosmetica en non-food producten bevatten soms melkzuur. Benieuwd naar waar je het allemaal kan tegenkomen? Dat lees je hieronder! Voeding Melkzuur heeft in de voedingsindustrie verschillende toepassingen. Hoewel het dus van nature voorkomt in veel gefermenteerde producten, word het ook veel aan producten toegevoegd, als onder andere conserveermiddel, smaakmaker of als ph regelaar. Conserveermiddel: Melkzuur gaat gistvorming tegen. Het proces van koolhydraat naar melkzuur zorgt ervoor dat andere bacteriën niet kunnen groeien. Als resultaat blijven producten langer goed en blijven de structuur en kleur langer mooi. Om deze reden wordt melkzuur ook gebruikt op groente en fruit.Smaakmaker: Melkzuur heeft een zure smaak (verassing 😉) en wordt voor die eigenschap veel in voedingsmiddelen gebruikt. Zo wordt het bijvoorbeeld toegevoegd aan producten met een citrus smaak om de smaak scherper te maken, maar ook aan jam, dressing en (zuurdesem)brood. PH-regelaar: sommige voedingsmiddelen hebben een bepaalde zuurtegraad nodig om het bijvooreeld juist te kunnen fermenteren. In dit geval komt melkzuur ook goed van pas. Melkzuur In Cosmetica Naast voedingsmiddelen vind je melkzuur veel in cosmetica. Het wordt voornamelijk gebruikt in verschillende soorten verzorgingsproducten, zoals peelings, cleansers en maskers. Wanneer melkzuur in lagere hoeveelheden in producten is verwerkt is het zachter dan andere soorten zuur, en werkt het vocht inbrengend. In hogere percentages, denk aan 10 tot 15%, werkt het goed als exfoliant, om dode huidcellen te verwijderen. Let op! Breng melkzuur nooit puur op huid aan en ga altijd even langs een dermatoloog als je hogere concentraties melkzuur wilt gebruiken om er zeker van te zijn dat jouw huid dit aan kan. Heb je een gevoeligere huid? Dan wordt het sowieso afgeraden om melkzuur op de huid aan te brengen. Voor cosmetica is melkzuur bijna het laatste waar je aan moet denken. Belangrijker is het testen op dieren, of het gebruik van ingrediënten die zeker van dieren gemaakt zijn. Wil je weten hoe je erachter komt of jouw cosmetica volledig vegan is? Dit leg ik uit in dit artikel: Wat is vegan cosmetica en waar vind ik het? In Het Lichaam De uistpraak “spieren verzuren” ken je vast wel. Het verzuren van de spieren kan tijdens het sporten gebeuren, omdat je dan meer koolhydraten gebruikt. Tijdens deze verbranding komt de afvalstof melkzuur vrij, wat voor een branderig gevoel in de spieren kan zorgen. Om ervoor te zorgen at het melkzuur kan worden afgevoerd is er voldoende zuurstof nodig. Ook kan het drinken van genoeg water de verzuring van spieren tegengaan. Het verzuren van spieren is echter geen reden om niet te sporten! Het vrijkomen van melkzuur is een natuurlijk proces waar jouw lichaam mee om kan gaan. Melkzuur In Non-Food Producten Als laatste is melkzuur ook te vinden in verscheidene non-foodproducten. Dit zijn onder andere: Biologisch Afbreekbaar PlasticSchoonmaakmiddelenMedicijnenVerfLeer en textielproductie Dus als je je in het verleden zorgen hebt gemaakt over melkzuur, is dat niet meer nodig! Lekker genieten van die soja yoghurt of zuurkool, het is allemaal vegan (zolang de andere ingrediënten natuurlijk ook vegan zijn). Merk je dat je toch twijfelt of een product vegan is? Je kunt altijd contact zoeken met de producent.